1893 год стаў для царквы вёскі Мыто Лідскага павета выдатным, бо ў гэты год быў выраблены выдатны Кіёт да старадаўняга вобразу Божай Маці, названай у простым народзе Калыханкаўскай. Разрозненыя звесткі пра іх сабраў святар Мытскай царквы святар Канстанцін Савіч і змясціў іх на старонках «Літоўскіх епархіяльных Ведамасцяў». Згодна з паданнем, якое існуе ў парафіі, Маці Божая з'явілася на вадзе і прыплыла па рацэ Дзітва да таго месца, дзе знаходзілася маёнтак Мыто. Як населены пункт Мыто было вядома з ХV стагоддзя. Яшчэ ў 1415 годзе польскі кароль Уладзіслаў Ягайла на шляху з Кобрына ў Ваўкавыск, адпачываў тут некалькі дзён. Ужо тады Мыто было пунктам, дзе спаганяецца з праезджых купцоў падаткі. (Мыто - грашовы збор за ўвоз тавара праз мяжу. - В.Ч.). Калі ікона плыла па рацэ, то яна ўвесь час як бы калыхалася (Качалася), імкнучыся звярнуць на сябе ўвагу людзей, адсюль яна і атрымала ў народзе назву "Калыханкаўскай". Падчас свайга плавання, адзін пастух з берага стукнуў па ёй бізуном, з-за чаго на твары яе з'явіліся два крывавых плямы, якія засталіся на ім назаўсёды. Пасля з'явы Божай Маці Калыханкаўскай у маёнтку Мыто была пабудавана драўляная царква, у якой і быў змешчаны з'яўлены вобраз Божай Маці. Пра існаванне царквы ў маёнтку па расказах сваіх дзядоў і прадзедаў мясцовыя вернікі ведалі. Наяўнасць яе пацвердзіў і такі факт. Калі ўладальнік маёнтка Мыто І.І.Чапялеўскі пажадаў развесці сад паблізу таго месца, дзе быццам бы калісьці стаяла драўляная царква, то пры раскопцы ям, пад дрэвамі людзі знаходзілі чалавечыя косткі. Відавочна, пры царкве знаходзіліся могілкі.

   З маёнтка Мыто пасля царква была перанесена на адлегласць двух вёрст у сяло Мыто. Сюды ж хросным ходам быў перамешчаны і святы вобраз Божай Маці, які змясцілі ў алтары, дзе ён і знаходзіўся да закрыцця ў вёсцы старой драўлянай царквы. Пасля закрыцця старой царквы ў вёсцы Мыто каля дзесяці гадоў не было святара, а прыходам загадваў суседні святар з вёскі Радзівонішкі, то па ўсеагульным рашэнню вобраз Божай Маці Калыханкаўскай быў перанесены ў вёску Радзівонішкі.

   Старажылы распавядалі, што калі гэты абраз хацелі перанесці ў сяло Радзівонішкі, то Божая Маці была незадаволена гэтай акалічнасцю і сляды збянтэжанасці на яе твары былі заўважаны некаторымі вернікамі. І толькі пасля стараннай малітвы народнай, Божая Маці зрабіла ласку перанесці свой вобраз на новае месца да часу пабудовы ў вёсцы Мыто новай царквы. Калі ж новая каменная царква тут была пабудавана, то вобраз Божай Маці Калыханкаўскай быў пастаўлены ў ёй у кутку ля левага кліраса, у месцы цесным і нязручным. Акрамя ўсяго, за доўгі час свайго існавання абраз вонкава вельмі знасіліся. І тады парафіяне выказалі дбайнае жаданне да ахвяраванняў на аднаўленне і пазалоту рамы гэтага абраза, не дакранаючыся выпраўлення самога аблічча. Каля года збіралі грошы на рэстаўрацыю і калі назапасілі 120 рублёў, на гэтыя сродкі віленскі майстар Зімодро не толькі абнавіў вобраз Божай Маці, але і зладзіў да яго прыстойны Кіёт, які быў пастаўлены на бачнае месца.

   Некалькі слоў пра знешні выгляд гэтага святога ладу. У старажытным вопісу царкоўнай маёмасці запісана наступнае: «Вышыня выявы без рам 5 вяршкоў, шырыня 3 з паловай вяршкі, пісаны на палатне ў драўляных рамах, пакрытых золатам, рыза сярэбраная, звонку пазалочаная золатам 12 пробы і вагой 35 залатнікоў, над галавой 2 кароны, абедзве серебрянные золатам 8 пробы, 1 - 10 залатнікоў, а 2 - 5 залатнікоў вагой».

   Дабрадатная і цудатворная сіла ад гэтага святога абразу прыцягвала да яго народ з усіх навакольляў. Хрысціяне моцна верылі ў цудадзейную сілу гэтага вобразу і ў дні смутку нярэдка атрымлівалі тое, што прасілі. Па некаторых сведчаннях, калі ў 1870-х гадах у некаторых вёсках прыходу лютавала халера, народ успомніў пра яе, і пасля стараннай малітвы эпідэмія спынілася, а ў самім сяле Мыто не было ніводнага выпадку гэтага захворвання. Прыватных жа выпадкаў збавення вернікаў ад розных бед і нясчасцяў па малітвах перад чынам Божай Маці Калыханкаўскай было таксама нямала, і такія выпадкі захоўваюцца ў сэрцах ашчасліўленых людзей. На жаль, сёння лёс гэтай выявы нам невядомы.

Черепица, В.Н. Очерки истории Православной Церкви на Гродненщине (с древнейших времён до наших дней). Монография: часть II. – Гродно: ГрГУ, 1995. – 440 с.